De digitale leerkracht: een maand lang met een Lenovo Yogabook C930

Eén maand lang ging Sam de uitdaging aan om zijn papieren boekentasinhoud te vervangen door een volledig digitale vervanger. Is de Lenovo Yogabook C930 de gedroomde handlanger voor iedere leerkracht?

Als leerkracht is een van mijn vaakst voorkomende klachten het gewicht van mijn rugzak. Elke dag sleur ik talloze boeken, een hoop verbeterwerk en een zware chromebook mee in een eigenlijk veel te kleine rugzak. Het afgelopen schooljaar werd ik dan ook bijna wekelijks geconfronteerd met gespannen schouders en hoofdpijn. 

En dat terwijl dit eigenlijk overbodig zou moeten zijn. We leven immers in een gouden tijdperk van digitalisatie waarin de uitgeverijen van schoolboeken ondertussen begrepen hebben dat zelfs de leerkracht computerwijs genoeg is om zijn boeken cloudgewijs te hanteren. 

Misschien heb ik al dat overbodige rugzakgewicht dan wel enkel aan mezelf te danken – verknocht als ik ben aan papierwaren allerlei. Vanuit die overweging bedacht ik een aantal weken geleden een experiment, want ook taalleerkrachten kunnen experimenteren (suck it, chemieleerkrachten): kan ik gedurende een volledige maand al mijn schoolboeken vervangen door een draagbaar toestel? 

Met hart en ziel

Leuk idee, maar voor ik eraan kon beginnen, moest ik natuurlijk nog beslissen welk toestel ik ging gebruiken. Aangezien ik mijn rugzakgewicht zoveel mogelijk wou verminderen, viel mijn Chromebook al snel weg als optie. Naast zijn gewicht, sprak de beperkte functionaliteit van ChromeOS ook in het nadeel van mijn trouwe werkpaard. Voor mijn schoolwerk heb ik namelijk voor verscheidene redenen nood aan een uitgebreide Office-suite en daar kan een Chromebook me spijtig genoeg niet verder bij helpen. 

Alles op een rijtje had ik dus nood aan een toestel met de grootte en het gewicht van een tablet en toegang tot degelijke Office-programma’s (dus liever geen Android of Chrome OS). Klinkt als een geweldig toestel, maar niet als iets dat ik destijds in huis had. Gelukkig stond Jens in zijn goedheid klaar met een voorstel. Het enige wat hij in ruil vroeg, was mijn ziel. Of een review. Mijn ziel is spijtig genoeg al vier jaar in het bezit van mijn verloofde Sofie, dus zit ik nu voor mijn pc te schrijven. 

Specificaties

Nadat ik mijn experiment aan Jens uitlegde, kwam hij al snel op de proppen met het onderwerp van dit tekstje: de Yogabook C930. Deze 2-in-1 laptop/tablet combinatie van Lenovo heeft twee schermen die 360° kunnen draaien. Het hoofdscherm is een multi-touch scherm van 10,8 inch met een resolutie van 2500×1600. Het coolste snufje aan de Yogabook vinden we bij scherm twee: een E-Ink-scherm dat je kan gebruiken als toetsenbord, teken- of schrijfblok en e-reader. Dit alles draait op een i5-processor en 4GB DDR3 RAM met een ingebouwde SSD-schijf van 256GB en een 27W Li-Polymerbatterij. Dit alles haal je in huis voor iets meer dan €900. (Uitgebreide benchmarks vind je hier.)

Laat ik er ineens invliegen en zeggen dat het gebruik van de Yogabook tijdens het lesgeven een fantastische manier was om ‘cool-punten’ te scoren bij mijn leerlingen. Het is misschien geen inherent voordeel aan het apparaat, maar de “wow meneer, da’s kei cool”-opmerkingen wanneer leerlingen me voor de eerste keer vooraan zagen staan met de Yogabook maakten van mij de hipste leerkracht voor de rest van het jaar (dat waren nog slechts twee weken meer, maar toch…). 

Het feit dat ik dagelijks met een half maandloon voor de klas stond, heeft me wel vaak schrik aangejaagd: de Yogabook voelt uitermate kwetsbaar aan – vervelend als je even onhandig bent als ik. Zo wou ik hem bijvoorbeeld niet zomaar op een tafelblad leggen zonder er iets zachts onder te leggen om krassen tegen te gaan. Daarnaast werd het touchscreen ook gemakkelijk vuil omdat ik tijdens mijn lessen vaker mijn zweterige vingers dan de bijgeleverde stylus gebruikte. 

Mocht je ondertussen al een aankoop overwegen, zou ik dus zeker aanraden om een schermbeschermer, hoes en misschien wat vochtige doekjes om het scherm te reinigen mee in je winkelwagen te steken. 

Even geduld, aub

Een bijkomend probleem van mijn “zweetpollekes” (naast stress krijgen van ouders een hand te geven op een oudercontact) was dat wanneer ik de Yogabook in tabletmodus gebruikte, het E-Inkscherm, dat in deze modus normaal inactief is, te pas en te onpas besloot aan te springen, waarschijnlijk door een ongewilde vingerbeweging langs mijn kant. Daardoor drukte ik zonder het te weten verschillende toetsencombinaties in, wat het toestel soms licht deed panikeren en ik het E-Inkscherm eerst moest terugvouwen voor ik het opgelost kreeg. 

Mijn leerlingen vonden het zeker niet erg om daardoor soms wat minder les te krijgen, maar ik kon de onderbrekingen iets minder smaken. De oorzaak van dit probleem ligt overigens niet noodzakelijk aan het toestel. Ook het bedienen van de vingerafdruksensor bleek soms moeilijk te zijn. Vaak moest ik het toestel via pincode ontgrendelen, wat opnieuw een aantal seconden extra in beslag nam; seconden die ellenlang lijken als je voor een klas vol onrustige tieners staat. Conclusie: als je last hebt van zweethanden gebruik je beter gewoon de stylus voor het bedienen van de Yogabook – of koop een bus talkpoeder. 

De snelste leerkracht van Antwerpen

Eens ik hem ontgrendeld kreeg, was de YogaBook wel een lust om te gebruiken. Ik ben het gewend om te werken met een enorm trage computer vooraan in het lokaal voor mijn werkboeken. De relatief snelle toegang die de YogaBook biedt tot al mijn digitale lesmaterialen (teksten, powerpoints, etc.), was daarom een volledig nieuwe en erg aangename ervaring. Die toegang werkt ook fantastisch als je leerlingen weer eens afkomen met de favoriete zin van iedere leerkracht: “meneer ik ben mijn boek vergeten”. Geen probleem, zeg ik dan, neem mijn tablet maar – uiteraard gevolgd met de caveat dat als ze deze beschadigden, ik hun cijfers even hard kon beschadigen. 

Als ik de YogaBook niet had, zou ik uiteraard ook gewoon mijn boeken kunnen geven. Het grote verschil zit hem hier in het feit dat mijn boeken alle oplossingen al bevatten, terwijl ik met de Yogabook een leeg exemplaar voor hen kon vinden. Nog een voordeel ten opzichte van papier is dat de leerling het bestand kan vergroten en verkleinen, het E-Inkscherm kan gebruiken om nota’s te nemen, en nog een tiental andere functies die minder efficiënt zijn wanneer je analoog werkt. Het enige nadeel is dan natuurlijk dat de leerkracht er zelf niet meer mee kan werken en “blind” moet lesgeven.

Snelheid is relatief

De oplettende lezer heeft misschien opgemerkt hoe ik daarnet schreef dat ik “relatief” snel toegang kreeg tot mijn bestanden en vraagt zich nu ongetwijfeld af wat ik daarmee bedoel. Een bank vooruit, zeg ik daarop, want het is een intelligente opmerking. Het heeft namelijk even geduurd voor ik gewend was aan wat de Yogabook aankan. Wanneer ik thuis ben, werk ik namelijk aan een computer met een intel i7-processor en 8GB DDR4 RAM-geheugen. 

Met andere woorden: ik kan zeventien tabs in Chrome open hebben staan en tegelijkertijd World of Warcraft spelen zonder frames te verliezen. De Yogabook kan hier uiteraard niet aan tippen omdat hij er niet voor gemaakt is. Toch heb ik dit in het begin even onderschat. Mijn eerste reflex na het opstarten van een nieuw Windows-toestel is het installeren van alle applicaties die ik vaak gebruik. Google Chrome en Adobe Acrobat zijn twee RAM-slurpende voorbeelden die in er in dit geval onmiddellijk op mochten. 

Ik merkte  echter nogal snel dat de 4GB aan DDR3 RAM van de Yogabook hier niet al te gediend mee was. Wanneer ik namelijk tijdens het lesgeven een of twee Chrome-tabbladen samen met een in Acrobat geopende pdf open had staan, werd de reactietijd van de Yogabook aanzienlijk lager en zijn temperatuur aanzienlijk hoger. 

Een aanpassing in werkwijze was nodig. Zo ben ik van Chrome overgeschakeld naar Microsofts Edge-browser – die overigens beter werkte dan verwacht – en een lichtere applicatie om pdf-bestanden te openen. Geen onoverkoombaar probleem, maar voor een toestel van deze prijs zou ik tegenwoordig wel iets meer/recenter werkgeheugen verwachten.           

Examenstress (voor iedereen)

Aangezien mijn experimentje plaatsvond tijdens de laatste weken van het schooljaar, viel mijn testperiode van de Yogabook deels samen met de examens. En laat dit nu net het domein zijn waar Lenovo’s nieuwe toestel naar mijn mening zijn nut het beste heeft kunnen bewijzen. Zo kwam hij ongelooflijk goed van pas bij het opstellen van mijn schriftelijke examens – een karwei waarvoor een leerkracht meestal meerdere uren vastgekluisterd zit aan zijn  pc. 

De Yogabook heeft me niet geholpen om de klus sneller te klaren, maar hij stond me wel toe om op verplaatsing aan mijn examens te werken. Iets wat ik daarvoor niet kon omdat mijn Chromebook me niet toestaat om documenten of pdf-bestanden gemakkelijk te bewerken op het niveau waar ik nood aan heb. 

Het E-Inkscherm, waar ik initieel niet veel aandacht aan had geschonken omdat ik niet wist wat ik ermee moest doen, was hier ook een onverwachte positieve invloed op mijn productiviteit. Zo kon ik losse ideeën snel op het scherm noteren zonder ze in mijn Word-document te moeten opschrijven – waar ik zou kunnen vergeten om ze te verwijderen voor ik de definitieve versie doorstuur. Niet dat zoiets mij ooit zou overkomen… kuch kuch.

Naast schriftelijke examens opstellen, heb ik als (taal)leerkracht ook het voorrecht om me tijdens de examenperiode een aantal dagen in een lokaal te parkeren voor mondelinge examens en te luisteren naar leerlingen die me proberen wijsmaken dat ze het afgelopen trimester goed hebben opgelet. Ook tijdens deze mondelinge examens was de Yogabook een uitstekend hulpmiddel in mijn evaluatieproces. 

Waar ik vroeger meestal één, en in sommige gevallen zelfs twee, laptops en een gigantische stapel papier nodig had, kon ik deze keer alles vervangen door slechts een klein toestel. Het hoofdscherm gebruikte ik om onmiddellijk punten in te geven, terwijl ik het E-Inkscherm kon gebruiken voor belangrijke notities (“lln. moet neus snuiten, yuck” om een voorbeeld te geven). 

Zo energiek als een platte batterij

Omdat ik tijdens deze examensessies meestal een viertal uur vastzit in een lokaal waar toegang tot stopcontacten soms achter kasten kruipen betekent, is een goede batterijduur uiteraard een must. Tijdens het lesgeven heb ik echter gemerkt dat de batterij van Yogabook het na een twee-, drietal uur van intensief gebruik stilaan begint te begeven. Voor de veiligheid heb ik tijdens mijn mondelinge examens toch maar een verlengkabel in mijn rugzak gestopt – geheel tegen de opzet van het experiment.

Uiteraard heeft een leerkracht tijdens de examenperiode soms evenveel nood aan ontspanning als zijn leerlingen. In mijn geval was dit een uitgelezen kans om de Yogabook ook eens buiten de schoolcontext uit te proberen. Normaliter vul ik mijn vrije tijd met een quickmatch in Overwatch of een snelle dungeon run in World of Warcraft, maar hoe geweldig de Yogabook ook mag zijn als werktoestel, hij is zeker en vast geen vervanging voor een gamingtablet of -pc. 

Laptops met OLED-scherm: vloek of zegen?

Gelukkig is er ook nog het favoriete tijdverdrijf van iedere millennial (naast klagen over hoe onfair het leven is): Netflix. De Yogabook verving tijdens mijn testperiode dan ook mijn GSM als meestgebruikte Netflixconsumptie-apparaat. Met glasheldere beeldkwaliteit en fantastisch geluid, zowel via de speakers als via een hoofdtelefoon, kan ik in hem in deze functie alleen maar loven. 

De deliberatie

Met de examenperiode achter de rug, werd het uiteindelijk tijd voor de deliberaties. Zowel die van mijn leerlingen als die van de Yogabook. Terugkijkend kan ik vol overtuiging zeggen dat mijn experiment absoluut geslaagd is. Ik heb gedurende vier weken zo goed als niets in mijn rugzak moeten meenemen, met dankbare schouders als gevolg. Toegegeven, op bepaalde dagen kon ik niet anders dan een tijdschrift of een boek of een stapel toetsen meenemen, maar gezien het minimale gewicht van de Yogabook was dit veel haalbaarder dan vroeger. Ik denk er dan ook serieus over na om volgend jaar mijn avonturen als leerkracht volledig digitaal verder te zetten.

Niettemin moet ik wel bekennen dat mijn keuzetoestel hiervoor waarschijnlijk niet de Yogabook zal zijn. De Yogabook lijdt, naar mijn mening, aan het “ik wil alles tegelijk”-doen-syndroom. Een converteerbare laptop met E-Inkscherm en de functionaliteit van een gewone laptop is allemaal goed en wel, maar dit zorgt ongetwijfeld voor opofferingen op bepaalde vlakken. Bij de Yogabook zijn deze onder andere te vinden in het eerder gelimiteerde werkgeheugen. 

Daarenboven geef je aan deze toch net-niet-alleskunner een flinke duit uit. Voor mijn lespraktijk zou ik dus eerder op zoek gaan naar een toestel met een minder uitgebreid functiepakket, maar waarbij deze functies wel ten volle benut kunnen worden. 

Voor wie is het?

De vraag die we dan misschien uiteindelijk moeten stellen, is: wie is het doelpubliek van de Yogabook? En ik moet bekennen dat ik hier niet direct een antwoord op kan vinden. Als je op zoek bent naar een apparaat waar je gemakkelijk mee in een koffiebar kan gaan zitten om op locatie te werken, heb je in de Yogabook zeker een goed toestel gevonden, maar je zou even goed een goedkoper toestel zonder E-Inkscherm kunnen zoeken. Ben je als designer of artiest op zoek naar iets waarop je gemakkelijk kan tekenen, ben je misschien net wel geïnteresseerd in dat E-Inkscherm, maar dan kan je jouw gemaakte kunstwerken weer iets moeilijker bewerken op de Yogabook omwille van het lagere werkgeheugen.    

Om samen te vatten: het was voor mij als leerkracht een enorm interessante en aangename ervaring om de Yogabook te gebruiken, maar ik zou hem zelf niet onmiddellijk aanschaffen. Ik weet ook niet wie er met dit toestel wel gebaat zou zijn. Ik ben echter niet alwetend (ook al probeer ik mijn leerlingenhet tegendeel wijs te maken) dus mocht je op zoek zijn naar een laptop/tablet-combinatie met een geweldig E-Inkscherm, dan is de Yogabook een overweging waard.