Als copywriter krijg ik vaak de vraag of ik niet vrees voor mijn job. Je weet wel, met ChatGPT en zo… Mijn antwoord luidt dan steeds: ‘Nee, voorlopig heb ik niets te vrezen. ChatGPT is geen toonbeeld van creativiteit, Nederlandse teksten krijgen een duidelijk Engels-ig laagje smurrie mee en ze begeesteren niet. Niemand leest dat graag.’

AGI is de toekomst

Daar sta ik nog steeds achter, maar stilaan doemt in de nabije toekomst een duister beeld op. AI-experts vermoeden dat we over twee tot vijf jaar al zullen beschikken over AGI, de volgende stap van AI. Deze Artificial General Intelligence (AGI) is niet alleen slimmer dan de AI van vandaag (die natuurlijk geen echte AI is), maar kan overkoepelend werken.

In theorie kan je zeggen ‘zet voor mij een SEA-campagne op die deze of gene doelgroep bereikt, en stel dagelijks een managementrapport op dat wordt gedeeld via kanalen x, y en z’. Zonder dat je daar verder een vinger voor moet uitsteken. Een beetje wat Samsung beweert dat zijn nieuwste Galaxy S-toestellen zouden kunnen – maar daar voorlopig nog tekort in schiet.

Te duur of te energie-intensief? Nope

De tegenargumenten voor dit scenario worden dag per dag onderuitgehaald. Te duur om een generatief AI-bot te ontwikkelen? Niet volgens het Chinese DeepSeek. Kostte het OpenAI nog ruim 100 miljoen om een ChatGPT-versie te ontwikkelen, dan deden de Chinezen het met amper 5 miljoen.

DeepSeek kreeg ondertussen concurrentie van Ernie4.5 van het eveneens Chinese Baidu. Deze zou zijn klaargestoomd voor amper 2,5 miljoen euro. De webwinkelgigant Alibaba heeft eveneens een concurrent uitgebracht: Qwen zou zich kunnen meten met die eerste terwijl het maar een fractie van diens data nodig heeft.

Het geldargument is daarmee haast van tafel. Al kan je jezelf de bedenking maken dat die prijs zo spectaculair daalt omdat ze de nieuwe modellen telkens trainen op basis van de reeds bestaande voorgangers. Een beetje zoals wanneer je een hit componeert terwijl je gewoon de ‘deedabada’ vervangt met ‘I’m feeling alright’. Diefstal, dus. Om maar te zwijgen van het riciso op kwaliteitsverlies: als je een nieuw model traint op de hallucinaties van het vorige, krijg je een Donald Trump-wereld op steroïden.

Wat is het plan van Samsung met AI, eigenlijk?

Sluimert nog het vraagstuk van energie-efficiëntie: een vraag stellen aan een ChatGPT zou tot 25 keer meer energie verbruiken dan ze te stellen aan Google. Het oude adagium luidt dat je met een simpele e-mail voldoende energie verbruikt om een kopje thee op te warmen, laat ons dan stellen dat je met een AI-vraag dan een potje Aïki Noodles kan klaarstomen.

Hoeveel energiecentrales moet de wereld bijbouwen om die onvermijdelijke explosie aan AGI-rekenkracht te ondersteunen? Of kan AI nog winnen aan efficiëntie? Dat zal dan in ieder geval snel moeten gebeuren, als we over een vijftal jaar de wereldheerschappij van AGI moeten verwelkomen. 

Word maar gauw elektricien

Als de obstakels tegen 2030 daadwerkelijk uit de weg worden geruimd, in welke wereld zullen we dan leven? Wat wordt de impact op de jobmarkt? Werd altijd gedacht dat het de laagst betalende jobs zouden zijn die het eerst zouden verdwijnen, dan blijkt vandaag dat de knappe koppen van onze tijd zichzelf in sneltempo overbodig maken.

Rekenen? AI kan het. Coderen? Kan het. Malware maken? Evenzeer. We zullen zelfs geen criminelen meer nodig hebben om ons geld aan te verliezen. Schrijven? Wellicht ook. Boekhouden, designen, omgevingsstudies uitwerken, architectuur uittekenen, verkeersstudies uitvoeren,… Al het denkwerk op deze planeet kan worden overgenomen.

Blijft over: de jobs waarvoor het te duur en inefficiënt blijkt om het te automatiseren. Afvalverwerking, elektriciteitsnetten leggen, loodgieterij, bouwen, lesgeven,… Zaken die baat hebben bij echt manueel of menselijk, interpersoonlijk contact.

60% van alle jobs worden beïnvloed

Twee weken voor een AI-hoerashow in Parijs, waar alle CEO’s van techbedrijven aanwezig waren, werd een Britse studie gepubliceerd die voor dit scenario waarschuwt. Eén van de drie hoofdauteurs is Yoshua Bengia, die mee aan de wieg stond van de AI-interpretatie zoals we die vandaag kennen. 

Het document heet, geheel gortdroog zoals dat hoort voor een Officieel en Belangrijk Werk, het ‘International AI Safety Report 2025’. Het rapport waarschuwt voor het meest waarschijnlijke scenario waarin (veel) mensen hun job zullen verliezen, of hun loon significant zullen zien dalen. Ze becijferden dat 60% van alle jobs de impact zal voelen (zowel positief als negatief).

Dominique Deckmyn, techjournalist bij De Standaard, parafraseerde de conclusie van het rapport als volgt: “Regelgevers moeten een evenwicht zoeken tussen het promoten van innovatie en productiviteitswinst enerzijds, en het potentiële verlies van banen anderzijds.” De sociale risico’s zijn met andere woorden erg groot, en de mogelijke oplossingen niet bijster liberaal.

Langs de andere kant: als plots een derde van de totale actieve bevolking thuis zit zonder werk, doet dat geen goed aan het in stand houden van de economie. Werkloze advocaten zullen minder uitgeven aan de producten van door AI-getransformeerde bedrijven.

Zitten bedrijven er wel op te wachten?

Uit een studie van NTT Data bij 2.300 C-suite managers blijkt namelijk dat 81% van alle managers een ‘duidelijker AI-leiderschap’ eist. Ze vrezen dat het beleid achterblijft, evenals de kennis van hun medewerkers om ermee aan de slag te gaan. “De AI-hype is overduidelijk, maar onze bevindingen laten zien dat innovatie zonder verantwoordelijkheid een risicofactor is”, zegt Abhijit Dubey, Chief Executive Officer, NTT DATA in een persbericht.

Uit de studie blijkt evenwel dat een derde van het leiderschap innovatie belangrijker vindt dan veiligheid. Tegelijk zegt 80% dat ze investeringen en implementaties afremmen uit schrik voor wat het uiteindelijke wetgevende kader zal worden. Met andere woorden: welke kant kiest de overheid?

Uit het persbericht wordt duidelijk: ja, bedrijven zitten erop te wachten, maar zij kijken voorlopig nog aan tegen een weifelende overheid, onzekerheid over ethische implicaties zonder verantwoord management en een massa aan werknemers die niet klaar is om op een verantwoorde (en efficiënte) manier aan de slag te gaan met deze tools.

AI en ethiek

Zo werpt de komst van AGI weer een nieuwe rist ethische vraagstukken op. Bij de zelfrijdende wagen vroegen we ons af wat hij zou doen wanneer hij zou worden geconfronteerd met een overstekend kind enerzijds en anderzijds een tweede groepje senioren op weg naar het woonzorgcentrum. Welke groep zou hij dan best omverrijden als het echt niet anders kon?

Voor AI komen we aan volgende vraagstukken: is een verhoogde efficiëntie het waard om er je sociale weefsel voor op te offeren? Moet je het doen, simpelweg omdat je het kan – in het teken van innovatie en vooruitgang? Is het wel aan de overheid om hier een rem op te zetten? Welke regulering is eerlijk, en hoe dwing je dat af ten opzichte van concurrerende economische rivalen?

Suck it, Sam!

Laat ons ook niet vergeten dat de huidige race in AI niet alleen wordt gelopen door mensen die het goed voorhebben met de mensheid. Een Sam Altman (OpenAI, ChatGPT) is zijn vzw-structuur al lang uit het oog verloren, terwijl Elon Musk met zijn baanbrekende Grok-3 als voornaamste doelstelling heeft vooropgesteld dat de voorgenoemde Altman zijn eigen ego mag opschrokken.

Daarnaast beschikt Musk over zowat alle belangrijke data van alle Amerikanen en rest er nog weinig twijfel dat hij die integraal zal inzetten om zijn AI-systeem nog slimmer te maken. Verkregen op een gevaarlijke, anti-democratische en onethische wijze.

Zo belanden we opnieuw bij het punt van liberale vrijheden: alle macht komt te liggen bij de mensen achter de AI-modellen. Degenen die ze hebben getraind. In het geval van Grok lijken er vraagtekens te staan achter de partijdigheid van het model (Musk is immers gekend voor zijn uitgesproken anti-woke-sentiment). Het baseert zich namelijk op de politieke voorkeuren en sentimenten van X-gebruikers. 

Onze toekomst(?)

Of ik in de toekomst nog een job zal hebben? Ik vermoed (momenteel) van wel. Het is en blijft een kunst om met creatieve ideeën op de proppen te komen. Om marketingcampagnes op te zetten, om boodschappen te bedenken, om invalshoeken uit te tekenen die een bedrijfsstrategie ondersteunen… Dat zie ik niet snel veranderen.

Tegelijk neemt AI het initiatief tot denken weg bij de studenten die ons morgen moeten voorzien van inzicht, duiding en context. Op de middellange termijn zal het dan op ervaren medewerkers aankomen om feit te scheiden van hallucinatie. Tenminste, als de nood daartoe niet verdwijnt in een wereld waarin het haast even belangrijk is dat een stelling ‘waar zou kunnen zijn’. (Dat is een weinig subtiele verwijzing naar desinformatieverspreiders als Fox News en de Tucker Carlsons van deze wereld.)

Over een vijftal jaar keer ik terug naar deze blog en maken we samen opnieuw een stand van zaken op. Waar trof deze synthese zijn doel? Waar ging ik volledig de mist in? Kom gerust nog eens terug in 1.826 dagen! (Disclaimer: voor deze berekening gebruikte ik ChatGPT. Sue me.)

Bonus: ChatGPT was het niet helemaal oneens met bovenstaande redenering, al zag hij (het?) wel enkele verbeterpuntjes:

“De redenering in de tekst is over het algemeen logisch en biedt waardevolle inzichten, maar er zijn enkele speculaties (bijvoorbeeld de tijdlijn voor AGI), nuances die verder besproken kunnen worden (zoals de opkomst van nieuwe banen), en mogelijke overdrijvingen in de claims over de impact van AI op de arbeidsmarkt. De auteur zou wat meer aandacht kunnen besteden aan de complexiteit van de technologische vooruitgang en de verschillende manieren waarop samenleving, overheid en bedrijven kunnen reageren.”

Beeld bovenaan: Gemaakt door Google Deepmind.